Uitstraling is niet uitgerust zijn met een fraai blauw-wit tenue van Nike en van die mooie lakschoentjes van Adidas. Nee, integendeel. Uitstraling is in dit geval angst inboezemen. Als Turken de mouwen opstropen, dan trekken ze die haast op tot de schouders. De behaarde onderarmen en ronde spierballen met van die donkerblauwe aders erop zijn dan te zien. Dat is nog eens een schrikmethode. En niet zoals Rafael van der Vaart die al vanaf zijn vierde met de handen in de mouwen speelt. Of zoals Joris Mathijsen, die elke wedstrijd begint met een glad gezicht en zijn tegenstander dan ook nog aankijkt of hij al tien jaar met hem knikkert. Ook het afschrikken van een tegenstander speelt mee in het uiteindelijke resultaat. Op dat vlak doen vooral de Turken van zich spreken. Dat begint in de kleedkamer en gaat als volgt:
Voor de wedstrijd tegen Tsjechië. Fatih Terim en zijn mannen komen in de kleedkamer. De spullen gaan neer en het is direct muisstil. De keuzeheer neemt dan het woord: 'Bu Geçe Tsjechia. (Vanavond Tsjechië). 20.000 mensen voor jullie op de tribune. Meer dan zeventig miljoen mensen in Turkije. Daar doe je het voor. Voor je vaderland. Ik wil leeuwen zien. Beesten die de tegenstander elimineren. Ze mogen geen bal aannemen. Tot de allerlaatste seconde wil ik dat jullie door het vuur gaan voor je vaderland. Verzaken is er niet bij en gewisseld worden omdat je moet bent al helemaal niet. Enkel de zege telt, de manier waarop boeit me niet. Vechteeeen zul je!'
Nog steeds heeft geen enkele speler zijn tricot aangeraakt. De trainer, inmiddels al met zijn eerste doorweekte blouse, is klaar met zijn donderspeech. Dan kleden de spelers zich om, maar nog steeds is het stil en waagt niemand ook maar te fluisteren. Voordat ze het veld op stappen gaan de spelers één voor één naar de spiegel. Houthakker Servet ziet tot grote tevredenheid van zijn trainer dat hij zich nog steeds niet geschoren heeft. Rustü markeert zijn jukbeenderen met zwarte vet en Nihat oefent nog een keer op zijn meest woeste blik, voor het geval Ujfalusi een kopduel van hem wint.
Dan op het veld, na een warming-up waarin de Turken de nietsvermoedende tegenstander een paar keer furieus aankijken, vindt het laatste gedeelte van de oorlogspreparatie plaats. Om te beginnen bij de volksliederen. Het Turkse volkslied Istiklâl Marsi wordt door basisspelers, wissels en staf hartstochtelijk meegezongen. Petr Cech, met helm over de oren, wordt tien meter verderop haast doof van het geschreeuw van collega-doelman Volkan Demirel. Na het volkslied schudden de opponenten elkaar de hand. Nihat zet zijn furieuze blik weer op, knijpt zijn tegenstanders goed in de hand en hijgt heel zwaar.
Met mijn anekdote overtrek ik het misschien een beetje. Maar als je al een keer of tien in het land bent geweest en je ouders schetsen je dagelijks een beeld van het land en de bevolking, ken je de Turkse gedachtegang. Turken zijn van nature bevlogen, agressief maar vooral chauvinistisch. Alles moet wijken voor de eigen vlag. Zwitserland, Tsjechië en Kroatië hebben dat ondervonden. Uit alles blijkt dat Turkije geen seconde opgeeft en 90 of 120 minuten lang tot het gaatje gaat. Dat blijkt uit het aantal kaarten (Turkije pakte in de poulefase al de meeste kaarten), het aantal geschorsten en het aantal geblesseerden. Turken gaan de hele wedstrijd door als bezetenen, schuwen het niet om een tackle in te zetten en zijn al helemaal niet vies van een opstootje. Wat mij ook steeds opviel was het feit dat ze met witte broekjes startten en in de kleedkamer terugkeerden met bruine broekjes.
Dat ze in de knock out-fase steeds gehavend moesten opdraven is ook een gevolg van die werklust. Inhouden bij een duel is er niet bij, waardoor de scheidsrechters het vaakst naar de broekzak grepen in een wedstrijd met de Turken. De overarbeid leidde in het Europees/Aziatische kamp steeds tot nieuwe blessures waardoor Fatih Terim aan het eind blij was als hij er elf de wei in kon sturen. Maar het concept bleef ook met de wissels hetzelfde: niet opgeven.
De Kroaten kunnen er over meepraten. De formatie van Slaven Bilic kwam in de 119e minuut voor maar zag Semih Semtürk een minuut later nog gelijk maken. Wij Hollanders kunnen daar nog een voorbeeld aan nemen. Net als de Turken zijn ook de Duitsers en Russen voor het verstrijken van de speeltijd niet uit het veld te slaan. Bij ons pinkten de eerste spelers de tranen al weg na de 2-1 van Rusland. Dat en met name het door het vuur gaan voor je volk en vlag, mis ik een beetje. Voetballen kunnen we wel, maar als het niet meezit moet je ook kunnen bikkelen. Daar schort het nog aan bij ons als je het mij vraagt.
Oh ja, dan is er nog dat maffiamaatje; trainer Fatih Terim. Ik zal proberen het kort te houden. Voetbaltechnisch snapt hij er geen pepernoot van. Meerdere Turken (Roda-speler Fatih Sonkaya en ook Yildiray Bastürk) hebben aangegeven dat de man eigenlijk een paar schroefjes los heeft zitten. Voor en tijdens de wedstrijd trekt hij tot drie maal toe een ander overhemd aan. Fatih Terim lijkt mij echt het type dat gaat dreigen tegen zijn spelers. Als jullie dit en dit niet doen, zorg ik dat die premies helemaal niet aankomen. En af en toe wat ongenuanceerde scheldwoorden er doorheen moet bij de oefenmeester ook kunnen. Na een nederlaag slaat hij de portretten in de catacomben aan flarden en ook de spiegels en massagebank in de kleedkamer leren Terim's vuist kennen. Nee, hij is niet goed wijs. Zijn mimiek tijdens wedstrijden zegt alles.
Zooo, dat was het weer. Maar niet voordat ik puzzelkoning Wilco van een nieuw onderwerp heb voorzien. Wat dacht je van een terugblik? De onderdelen waarop je terugblikt bepaal je zelf, al ben ik wel heel benieuwd naar wat jij bijv. van de arbitrage en/of voetbalniveau vond tijdens dit EK.