Lang, te lang, heb ik de bondscoach het voordeel van de twijfel gegeven. Niet dat dat enige druk van de ketel heeft gehaald voor hem, maar het Ajax-, ik-mag-je, Cruijff en zelfs blankengehalte waar Jan en alleman hem van betichtten, zijn voor mij nooit aan de orde geweest. Maar sinds 1 februari 2008 moet ook ik mijn hand boven zijn hoofd weghalen. Want wat blijkt, Marco van Basten is wel degelijk het huppelkutje van zijn grootmeester Johan Cruijff.
Bij het zien van de selectie voor de oefeninterland in en tegen Kroatië was ik in eerste instantie niet eens verrast. Of het moet de terugkeer van Denny Landzaat zijn. Wel gek! Keer je terug naar Nederland, word je direct opgenomen in de selectie. Het is dat de selectie de dag na de transferdeadline is bekendgemaakt, anders hadden ook Dave van den Bergh, Arvid Smit en Arjan de Zeeuw wellicht de vliegtuig terug naar hun vaderland genomen. Of zou het met het charme-offensief van de Molukker in VI te maken hebben. 'Oranje speelde zijn beste wedstrijden met mij in de basis', liet Landzaat optekenen. Speelde hij onder bondscoach Frank Rijkaard in de basis dan?
De verrassing kwam bij het verplichte perspraatje waar de op één na grootste zondebok van Nederland (Joran van der Sloot is met stip gestegen van veertien naar één) zijn selectie toelichtte. 'Dirk (Kuijt) is niet echt in vorm' en nu komt het: 'Urby (Emanuelson) en Danny (Koevermans) staan momenteel wissel bij hun club.' Onze Bert Maalderink van de NOS is met zijn gedachte al bij Luka Modric die Oranje in Split zal slopen en vergeet daarom door te vragen. En dan met name in het geval van de linksback van Ajax.
Wat blijkt namelijk. Emanuelson stond het weekend ervoor tegen PSV voor het eerst (!) wissel dit seizoen. Het criterium 'basisspeler' werd door Van Basten in het leven geroepen om uitsluitend met spelers met wedstrijdritme te kunnen werken. Dat gaat natuurlijk lastig in het geval van de Ajacied. Emanuelson heeft totaal geen wedstrijdritme meer doordat hij in het duel met PSV voor het eerst dit seizoen wissel stond en een uurtje miste!
En hoe zit dat in het geval van Ryan Babel? De jonge twintiger die van Liverpool-coach geen basisplaats maar een abonnement op de bank naast hem heeft gekregen. Een klein onderzoekje wijst uit dat de rappe aanvaller eens in de vier wedstrijden van Liverpool aan de aftrap verschijnt. Soms is er voor Babel alleen plaats op de tribune. Hoe rijmt de bondscoach dat dan? Heeft Urby's maatje wel genoeg wedstrijdritme?
Dat Tim de Cler een invitatie heeft gekregen is terecht. De oud-speler van Ajax en AZ is dit seizoen één van de betere Feyenoorders (tegen Ajax raakte hij overigens geen pepernoot) en Emanuelson slaagt er maar niet in af te rekenen met zijn vormcrisis. De verkiezing is dus te rechtvaardigen. Maar waarom komt deze switch van reserve-linksback nu pas? Dit speelt het hele seizoen al. Tot op heden hield de bondscoach vast aan de jongste van de twee. Wilfred Bouma is linksback nummer één, maar stand-in Urby deed het in de weinige invalbeurten heel aardig (assist op Ruud van Nistelrooy's winnen tegen Albanië) en dus zag Van Basten weinig reden hem te vervangen.
Maar schijn bedroog voor de kwakkelende Ajax-speler. Precies op het moment dat hij dacht op te krabbelen na aardige wedstrijden tegen FC Utrecht en Vitesse, laat de bondscoach hem letterlijk links liggen. Het gebrek aan wedstrijdritme is een slap excuus. In het begin van zijn ambtsperiode hamerde San Marco er veelvuldig op maar gaandeweg werd hij er minder consequent in. Babel, Robben, Maduro, Kuijt, Van Bronckhorst.. allemaal ontvingen ze in de voorbije jaren een uitnodiging van de bondscoach terwijl ze bij hun club allesbehalve zeker waren van een basisplaats. Dat kan de reden voor Urby's exit dus niet zijn. Een uurtje missen in 23 competitiewedstrijden is natuurlijk te verwaarlozen.
De link naar Van Bastens 'godfather' Johan Cruijff heb ik nog niet gelegd dus je voelt 'em al natuurlijk aankomen. Na de wedstrijd van Ajax bij Vitesse laat El Salvador zich erg negatief uit over een Ajax-verdediger. Om welke speler het gaat laat hij in het midden. 'Er wordt blijkbaar te weinig kwaliteit vanuit de jeugdopleiding aangeleverd, als jongens die zelfs het Nederlands elftal halen, niet weten hoe ze aan de binnenkant moeten dekken.' De doelpunten van de Arnhemmers vielen beiden nadat Urby zijn mannetje (resp. Junker en Gommans) liet toeslaan.
Voorafgaand aan het doelpunt van de Deen duikt de linksback over de linkerkant de diepte in, maar door balverlies van Huntelaar komt de bal daar nooit. Omschakelen is dan, mede doordat centrumverdediger Vertonghen niet doordekt, noodzakelijk maar onmogelijk. Junker duikt binnendoor en Urby is te laat. De doelpuntenmaker is één van de twee spitsen bij Vitesse, waardoor het twijfelachtig is of Urby hem moest dekken. Het kan natuurlijk ook zijn dat de linksachter van Ajax op Jasar Takak, de rechtshalf van Vitesse, speelde.
Afijn. Meester Cruijff ontmoet leerling Van Basten op de golfbaan en maakt hem duidelijk dat (hoe veel Ajacieden ze ook in Oranje willen hebben) voor Urby echt geen plaats meer kan zijn. 'Kijk Marco! Als je te laat bent, moet je op tijd vertrekken, zo simpel is het. Cler ken het op dit moment stukken beter dus voorlopig maar geen Hoerbi.' En zo geschiedde dus. Het kontenkruipen van de bondscoach kost Emanuelson zijn plek. Niet alleen in Oranje, ook bij Ajax. Ook Adri Koster bleek vatbaar voor de column van het Ajax-icoon. Tegen PSV en Feyenoord moest de (ex-)international plaatsnemen op de bank. Urby Emanuelson's toekomst is dankzij Cruijff en zijn gehoorzame onderdanen serieus in gevaar.